Sự trở lại chính trường đã hoàn tất: Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã tuyên thệ nhậm chức trong một buổi lễ tại Điện Capitol vào thứ Hai.
"Kỷ nguyên vàng của nước Mỹ bắt đầu từ ngay lúc này," Trump tuyên bố trong bài phát biểu nhậm chức của mình.
Buổi lễ có sự tham dự của nhiều quan chức cấp cao, bao gồm các nhà lập pháp, lãnh đạo nước ngoài, và thành viên nội các mới của Trump. Những nhân vật nổi bật trong lĩnh vực công nghệ và kinh doanh như Elon Musk, Jeff Bezos, CEO Apple Tim Cook, CEO Meta Mark Zuckerberg, CEO OpenAI Sam Altman, và CEO Google Sundar Pichai cũng có mặt.
Trong chuỗi các bài phát biểu xuyên suốt trong ngày 20/1, ông Donald Trump đã hé lộ một loạt hành động sắp tới, như tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới phía Nam, thành lập một "Cơ quan Thuế Ngoại quốc" mới, và nhiều kế hoạch khác.
Tại Capitol One Arena, ông đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp, bao gồm việc hủy bỏ 78 sắc lệnh và chính sách thời Biden. Sau đó, ông tiếp tục ký thêm nhiều sắc lệnh tại Phòng Bầu dục vào cuối ngày thứ Hai, trong đó có cả các lệnh ân xá cho những người tham gia vụ bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6/1.
Đây là những gì Trump cam kết thực hiện trong ngày đầu tiên - và những gì ông đã thực sự làm:
Năng lượng và Môi trường
Trump đã ký sắc lệnh hành pháp rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris, giống như ông đã làm khi nhậm chức năm 2017.
Tăng cường khai thác dầu khí
Trump ký sắc lệnh tuyên bố "tình trạng khẩn cấp năng lượng quốc gia" và một sắc lệnh khác nhằm đơn giản hóa các quy trình cấp phép.
Bộ Nội vụ dưới thời Trump sẽ có thẩm quyền cung cấp các hợp đồng thuê đất mới cho khai thác dầu và khí đốt trên đất liên bang. Tuy nhiên, lệnh cấm khai thác dầu ngoài khơi vào phút chót của chính quyền Biden sẽ gây trở ngại. Trong khi Nhà Trắng có thể đẩy nhanh quy trình phê duyệt và đấu giá thêm các hợp đồng thuê, việc tăng sản lượng cuối cùng phụ thuộc vào ngành năng lượng. Trump cũng muốn hồi sinh các dự án bị hủy bỏ, chẳng hạn như đường ống Keystone XL mà các công ty đã từ bỏ.
Cải tổ chính phủ
Loại bỏ bảo vệ công chức liên bang
Trump tuyên bố sẽ khôi phục chính sách lớn trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, nhằm dễ dàng hơn trong việc sa thải hàng chục nghìn nhân viên liên bang.
Hôm thứ Hai, ông ký sắc lệnh áp đặt lệnh tạm ngừng tuyển dụng "để đảm bảo rằng chúng ta chỉ tuyển những người có năng lực và trung thành với người dân Mỹ." Ông cũng ký lệnh yêu cầu nhân viên liên bang trở lại làm việc trực tiếp ngay lập tức.
Thành lập Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE)
Trump ký sắc lệnh thành lập DOGE tại Phòng Bầu dục vào thứ Hai, nói rằng Elon Musk sẽ "được bố trí một văn phòng cho khoảng 20 người" trong nhánh hành pháp.
Cách tổ chức DOGE vẫn chưa rõ ràng, vì chỉ Quốc hội mới có quyền thành lập một bộ mới. Musk cũng cho biết cơ quan này sẽ hoạt động bên ngoài chính phủ. Một số tổ chức đã đệ đơn kiện để yêu cầu DOGE tuân thủ luật liên quan đến các hội đồng cố vấn bên ngoài. Trong khi đó, các nghị sĩ Cộng hòa đã chào đón nỗ lực này và thiết lập các cách thức phối hợp với DOGE.
Thương mại
Ông Trump đã không áp đặt bất kỳ mức thuế quan nào vào thứ Hai, nhưng ông nói rằng việc áp thuế với Canada và Mexico sẽ được thực hiện vào tháng Hai. Với Trung Quốc, ông cho biết sẽ "có các cuộc họp và trao đổi" với Chủ tịch Tập Cận Bình, nhưng không đưa ra ngày cụ thể.
Mức thuế 25% đối với hàng hóa Mexico và Canada: Trước Lễ Tạ ơn, Trump cho biết sẽ áp đặt thuế lớn do vấn đề nhập cư bất hợp pháp.
Thuế 60% đối với hàng hóa Trung Quốc: Tổng thống Trump đã thảo luận việc tăng thuế lên mức 60% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc trong chiến dịch tranh cử.
Ông cũng đề xuất thành lập một cơ quan mới thu thuế từ các quốc gia nước ngoài. Hiện vẫn chưa rõ cơ quan này sẽ được tổ chức như thế nào, vì Hải quan và Bảo vệ Biên giới hiện đang chịu trách nhiệm thu thuế.
Trấn áp nhập cư bất hợp pháp
Trump ký một loạt sắc lệnh liên quan đến nhập cư, bao gồm tuyên bố "tình trạng khẩn cấp quốc gia" tại biên giới phía Nam.
Ông cũng ký lệnh hành pháp nhằm thu hồi quyền công dân theo diện sinh tại Mỹ cho những người nhập cư bất hợp pháp, mở ra thách thức pháp lý liên quan đến Tu chính án thứ 14.
Trump tuyên bố sẽ bắt đầu "chiến dịch trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ." Trong bài phát biểu nhậm chức, ông nhấn mạnh sẽ "bắt đầu quá trình đưa hàng triệu tội phạm nước ngoài trở về nơi họ đã đến."
Tội phạm và Công lý
Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh ân xá cho khoảng 1.500 người liên quan đến cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 tại Điện Capitol.